Vita’s Planting: True spirit or Disneygarden?

Sissinghurst, de tuin der (Engelse) tuinen en het vlaggeschip van de National Trust, is stiekem een inspiratie voor iedereen die van tuinen houdt, professioneel of gewoon als tuinier. Het verhaal achter Sissinghurst is al even intrigerend als de tuinen zelf: een aristocratisch en enigszins excentriek echtpaar (met geld) koopt in 1930 een vervallen ‘castlefarm’, knapt het op en laat tegelijkertijd de lokale boeren het omringende land bewerken. Rondom de gebouwen, die door de echtelieden en hun twee zoontjes  (met uitzondering van de agrarische schuren)  in gebruik worden genomen om er (al dan niet samen) te wonen, eten, schrijven of lezen, ontstaat een ruimtelijke structuur van paden, open en omsloten, al dan niet verdiepte ruimtes in de vorm van gazons en meadows, hagen, borders,  muren  en bomen, waarvoor hij (Harold Nicholson) verantwoordelijk is, terwijl zij (Vita Sackville-West) de beplantingen ‘doet’, geinspireerd door onder meer Gertrud Jekyll. Volledig autodidact en als een uit de hand gelopen hobby, want hij is diplomaat en auteur en zij is auteur van vele boeken en gedichten. Ze hebben het bovendien beide druk met vele buitenechtelijke homosexuele relaties.

Zo ontstaat een wonderlijk geheel van agricultuur en bijna stadse horticultuur. De boeren zijn inmiddels vertrokken, sinds Harold’s zoon de boel in 1967 verkocht aan de National Trust, maar de tuinen liggen er perfecter bij dan Vita en Harold ooit hadden kunnen voorzien. Kleinzoon Adam Nicholson en zijn vrouw Sarah Raven wonen er nu af en aan, in hun eigen prive-tuinkamer temidden van de meer dan 150.000 bezoekers die de tuin jaarlijks trekt.  Nu nog te zien op BBCFour op woensdagen: Sissinghurst, een 8-delige serie over de pogingen van Adam en Sarah om de tuinen weer te verbinden met het omringende agrarische landschap/agrarische cultuur. Een taaie strijd, zo blijkt… In de komende blogs zal ik af en toe een door Vita in de Observer beschreven plant belichten. Ze had een geweldig ‘oog’ voor planten en door er over te schrijven doorgrondde ze de eigenschappen van zo’n plant heel nauwkeurig. Juist in deze tijd, waarin veel van de toen gebruikte planten inde vergetelheid zijn geraakt weer heel actueel! In het najaar verschijnt Sarah Raven’s boek over Vita’s beplantingen in Sissinghurst. Zij hoopt een bijdrage te leveren aan de discussie over de essentie van wat het huidige Sissinghurst zou moeten representeren: Een perfect gemanicuurd ‘Disneyland’ waar bezoekers zich aan kunnen vergapen of een poging tot weergave van de ‘spirit’ van de tuin in Vita’s en Harold’s dagen? Je mag raden wat Sarah daarvan vindt…..

 

 

 

Vita in 1958, niet lang voor haar dood in 1962